Biz Azərbaycan futbolu tarixində ilk böyük nailiyyətin – 1966`cı il SSRİ çempionatının bürünc medalının memarı haqqında MelBet baxışını hazırladıq.
Klubu özü kimi tanıyırdı
Əhməd Lətif oğlu Ələsgərov 1935`ci il oktyabrın 5`də Bakıda anadan olub. Futbolçu karyerasının ən yaxşı illərini doğma Neftyanikə (1968`ci ildə klubun adı dəyişdirilərək Neftçi adlandırılıb) həsr edib və yarımmüdafiəçi mövqeyində 115 oyun keçirib, 6 qol vurub. Ələsgərov Bakının komandasına 1960`cı ildə sovet futbolunun elit liqasına qayıtmağa və 1963`cü ildə 8`ci yeri tutmağa kömək edib ki, bu da həmin dövrdə “Qara-ağlar” üçün ən yüksək nailiyyət idi. Əsl sıçrayışın gözlənilməsi çox çəkmədi.
1966`cı ildə Ələsgərov karyerasını başa vuraraq idman ayaqqabılarını mismara vurdu və Neftyanikin məşqçi heyətinə qoşuldu, dünənki komanda yoldaşlarının imkanlarını mükəmməl bilirdi. Çempionatın gedişatında artıq baş məşqçi oldu – cəmi 30 yaşında! Və payızda artıq bütün Bakı bürünc medalların qazanılmasını qeyd edirdi – sovet dövrü ərzində ilk və yeganə.
Moskvanı medalsız qoydu
1966`cı il çempionatı tarixi əhəmiyyət daşıyırdı – ilk dəfə Moskvanın heç bir komandası mükafatçılar sırasına düşə bilmədi. Paytaxt buna etiraz edir və hər kəsi sövdələşmədə ittiham edirdi. Amma həqiqət budur ki, Spartak 3`cü yeri tuta bilərdi, əgər son turda Neftyaniki məğlub etsəydi. Lakin Bakıda meydan sahibləri Moskva təmsilçilərinə heç bir şans vermədi və 3:0 hesabı ilə qalib gəldi.
O dövrdə Neftyanik evdə yalnız qələbə üçün oynayırdı. Azarkeşlərinin qarşısında komanda 18 oyunun 13`də qalib gəldi, 39 qol vurdu, bir dəfə də məğlub olmadı və 15 oyunda qapısını toxunulmaz saxladı! Bakı təmsilçiləri hətta Kiyev Dinamo`su kimi çempionları şəxsi görüşlərdə üstələdilər – 0:0, 2:1! 1966`cı ildə Neftyanikin ev oyunlarında azarkeşlərin narazı səslərini eşitmək nə qədər çətin idisə, bu gün MelBet şikayət ilə rastlaşmaq da o qədər çətindir!
«Gənc, sərbəst və “yaxşı düşünməyi bacaran” Əhməd Lətifoviç Ələsgərov, komandanın sükanı arxasında müdrik B. A. Arkadyevi əvəz edərək, ondan ən yaxşı xüsusiyyətləri götürməyi bacardı və yetirmələrini əvvəllər məlum olmayan yollarla irəli apardı.
“Futbolçuları sxemə uyğunlaşdırmaq yox, sxemi futbolçulara uyğunlaşdırmaq!” devizi mükəmməl işlədi. Çempionatın liderləri ilə matçlarda 20 mümkün xaldan 15`i əldə edildi. Hər buraxılan qola hücumçular Kazbek Tuayev, Eduard Markarov, Anatoli Banişevski və Mübəriz Zeynalov iki cavab verirdi. Qapını isə Sergey Kramarenko əla qoruyurdu», – Neftyanikin uğurunu müasirlər belə təsvir edirdilər.
«Mən hesab edirəm ki, futbol musiqiyə bənzəyir – onu notlarla oynamaq lazımdır», – Əhməd Ələsgərov deyirdi. Neftyanikin oyunundakı etüdlərin müxtəlifliyi Melbet сasino`da həyəcanverici oyunların sayı qədər çox idi!
Peşəkar yanaşma tətbiq edirdi
MelBet parayı veriyor mu? Əlbəttə, ödəyir və fəaliyyətini qanuni şəkildə həyata keçirir! Lakin bir neçə onillik əvvəl sovet futbolçuları rəsmi olaraq həvəskar sayılırdılar və oyun üçün pul almırdılar. Amma hər kəs başa düşürdü ki, idmançılar maddi təminat alırdılar.
Əhməd Ələsgərov hakimiyyətdən komanda üçün mənzillər, avtomobillər və digər üstünlükləri sözün əsl mənasında əldə edirdi. Bununla o, futbolçuların rəğbətini qazanırdı, lakin eyni zamanda ciddi qaydalara riayət edilməsini tam haqqı ilə tələb edirdi: «Mənim komandamda heç kim siqaret çəkməməli, spirtli içkiyə toxunmamalıdır. Bilməlisiniz ki, oyundan sonra hamımız bazaya gedərkən avtobusda heç bir kənar şəxs olmayacaq. Heç kəsi qəbul etmirəm – nə arvadı, nə atası, nə də vilayət komitəsinin katibini».
Bu yanaşma işə yarayırdı. Bürünc mövsümün ulduzları Anatoli Banişevski, Eduard Markarov və Kazbek Tuayev Ələsgərovun rəhbərliyi altında SSRİ yığmasına qədər yüksəldilər, ikiqat dözümlü yarımmüdafiəçi Valeri Hacıyev isə olimpiya komandasında çıxış edirdi. Daha sonra Nikolay Smolnikov və Seul Olimpiadasının çempionu İqor Ponomaryov da beynəlxalq səviyyəyə yüksəldi – onlar da Əhməd Lətifoviçin rəhbərliyi altında Neftçidə oynayırdılar. Yalnız Ələsgərov`un dövründə Bakı komandası sovet yığmalarında təmsil oluna bilmişdi!
Müxtəlif ölkələrdə istedadını nümayiş etdirdi
Əhməd Ələsgərov dörd dəfə Neftçinin baş məşqçisi olub, iki dəfə Azərbaycan yığması ilə işləyib və onun ilk məşqçisi olub, lakin yalnız doğma ölkəsində deyil, başqa yerlərdə də iz qoyub. O, həmçinin Ukrayna, Moldova və Tacikistanda da əməkdar məşqçi adını qazanıb!
Əhməd Ələsgərovun ikinci evi Odessa oldu, burada o, 1974`cü ildə karyerasında ikinci dəfə SSRİ çempionatının bürünc medalını qazandı. Bu komanda şəhərin tarixində ən yaxşı hesab olunur və onun fotolarını dünyanın hər yerində, keçmiş odessalıların yolu düşdüyü hər yerdə – Avstraliyadan Brayton-Biçədək görmək olardı.
