Müasir avtomobil sənayesində elektrikli və hibrid avtomobillərin rolu getdikcə artır. Azərbaycanda da bu növ nəqliyyat vasitələrinə maraq yüksəlməkdədir. Əsasən, bu avtomobillər ətraf mühitə göstərdikləri müsbət təsir ilə seçilir. Elektrikli avtomobillər, ənənəvi benzinlə çalışan avtomobillərə nisbətən daha az karbon emissiyası buraxaraq, istixana qazlarının azaldılmasına kömək edir və bu da iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə mühüm addım hesab olunur.
Ekoloji üstünlüklər və enerjiyə qənaət
Elektrikli avtomobillərin (EV-lər) əsas üstünlüklərindən biri onların istixana qazı emissiyalarını əhəmiyyətli dərəcədə azaltmalarıdır. Məsələn, benzin və dizellə işləyən avtomobillərə nisbətən bu avtomobillər 17-30% daha az karbon emissiyası yaradırlar. Bu göstəricinin gələcəkdə, xüsusilə 2050-ci ilə qədər, istehsal texnologiyaları təkmilləşdikcə və enerji mənbələri təmizləndikcə daha da yaxşılaşması proqnozlaşdırılır. Həmçinin, bu növ avtomobillər yanacağa olan asılılığı azaldaraq, enerji sərfiyyatını minimuma endirir. Dünyada elektrikli nəqliyyat vasitələrinin geniş istifadəsi gündəlik neft istehlakını azalda bilər, bu da qlobal enerji bazarında mühüm dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Dövlət dəstəyi və güzəştlər
Azərbaycanda elektromobillərin geniş yayılmasını dəstəkləmək üçün dövlət tərəfindən müxtəlif güzəştlər tətbiq edilir. Xüsusilə, Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə bu sahənin inkişafı üçün hüquqi baza formalaşdırılmışdır. Bu tədbirlər elektromobillərin ekoloji təsirlərini minimuma endirmək məqsədi daşıyır.
- Vergi güzəştləri: Elektrik və bəzi hibrid avtomobillər idxal edildikdə gömrük rüsumlarından azad edilir, bu isə ətraf mühitin qorunmasına və ekoloji təmiz nəqliyyat vasitələrinin yayılmasına şərait yaradır.
- ƏDV güzəştləri: Elektrik mühərrikli nəqliyyat vasitələri əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunur ki, bu da onların qiymətini aşağı salır və potensial alıcılar üçün daha cəlbedici edir.
- Gömrük rüsumlarından azadolma: Elektrikli avtomobillərin ölkəyə gətirilməsi zamanı gömrük rüsumlarının tam və ya qismən azaldılması nəzərdə tutulur ki, bu da onların idxalını asanlaşdırır və maya dəyərini aşağı salır.
Bu güzəştlər elektromobillərin Azərbaycanda populyarlaşmasına və ekoloji təmiz nəqliyyat vasitələrinin istifadəsinin artmasına ciddi şəkildə dəstək verir.
Elektrikli və hibrid avtomobillərin qiymətləri
Azərbaycanda hal-hazırda istifadə olunan və ya təzə olmayan elektrikli və hibrid avtomobillərin qiymətləri, modellər və digər xüsusiyyətlərdən asılı olaraq dəyişir. Avtomobil elan saytlarında bu növ nəqliyyat vasitələrinin qiyməti əsasən 10 min AZN-dən 125 min AZN-ə qədər dəyişə bilər. Qiymətlərin geniş diapazonu, avtomobillərin ilinə, texniki göstəricilərinə və ümumi vəziyyətinə bağlı olaraq fərqlənir.
Azərbaycanda elektrik və hibrid avtomobillərin istifadəsinin artırılması həm ətraf mühitin qorunmasına, həm də enerji sərfiyyatına qənaətə böyük töhfə verir.
