2024-cü il Azərbaycanın neft-qaz sektoru üçün çox uğurlu keçdi və bu sahə ölkə iqtisadiyyatının əsas təməl daşı olaraq qaldı. Bu dövrdə enerji sektorundakı infrastruktur layihələri, beynəlxalq əməkdaşlıqlar və yeni müqavilələr Azərbaycanın enerji bazarındakı mövqeyini daha da möhkəmləndirdi. Aşağıda 2024-cü ilin əsas məqamlarına nəzər salaq.
“Azəri-Çıraq-Günəşli” (AÇG) Bloku
- 4D Seismo-Kəşfiyyat Proqramı: BP yanvar ayında AÇG blokunda dördillik (2024-2028) seismo-kəşfiyyat proqramını həyata keçirməyə başladı. Bu layihənin dəyəri təxminən 370 milyon dollar təşkil edir.
- ACE Platformasının İşə Salınması: AÇG-nin hasilat potensialını artırmaq üçün aprel ayında “Mərkəzi Şərqi Azəri” platforması istifadəyə verildi. Bu layihənin ümumi dəyəri 6 milyard dollar olub, gündəlik 100,000 barel neft hasil etmək imkanına malikdir.
- “Dərin Qaz” Anlaşması: Sentyabrda AÇG-də dərin qaz ehtiyatlarının işlənilməsi üçün yeni bir müqavilə imzalandı. Bu layihənin ilk qaz hasilatına 2025-ci ilin birinci rübündə başlanılması planlaşdırılır.
Şahdəniz Layihəsi
- Qaz Hasilatında Rekordlar: 2024-cü ildə Şahdəniz yatağında illik 29,5 milyard kubmetr qaz hasil olundu. Layihədə iştirakçı olan BP, hasilatı artırmaq üçün yeni quyuların istismarını planlaşdırır.
- Yeni Sərmayəçilər: MVM (Macarıstan) şirkəti layihəyə daxil oldu və 5%-lik pay əldə etdi.
Beynəlxalq Əməkdaşlıq
- SOCAR və BOTAS Sazişləri: Azərbaycan və Türkiyə arasında qaz nəqli və tədarükü ilə bağlı 5 saziş imzalandı.
- SOCAR-ın Beynəlxalq Layihələrdə İştirakı: SOCAR, Əbu-Dabidəki SARB və Umm Lulu layihələrində 3%-lik pay əldə etdi. Şirkət həmçinin Balkan ölkələrinə qaz ixracını genişləndirdi.
Ətraf Mühitə Təsirin Azaldılması
SOCAR, Tree Energy Solutions (TES) ilə sintez qazın (e-NG) istehsalı üçün əməkdaşlığa başladı. Bu, ekoloji təmiz enerji istehsalı üçün yeni bir addımdır.
Yekun
2024-cü il ərzində Azərbaycanın neft-qaz sektoru beynəlxalq bazarda öz mövqeyini daha da gücləndirdi. 2025-ci ildə yeni layihələr və müqavilələrin imzalanması ilə Azərbaycanın enerji sektorunun daha da inkişaf edəcəyi gözlənilir.
