“Qara Cümə” bir çoxları üçün endirimlər bayramı olsa da, bu gün, təəssüf ki, maliyyə problemləri və aldanma ilə də müşayiət oluna bilər. Onlayn alış-verişin populyarlığı artdıqca, dələduzlar da fəaliyyətlərini genişləndirir və alıcıları aldadaraq onları itkilərə məruz qoyurlar.
“Qara Cümə”nin Təhlükəli Tərəfləri
Dünyanın ən böyük endirim kampaniyalarından biri olan “Qara Cümə” uzun illərdir alıcıların səbirsizliklə gözlədiyi alış-veriş dövrüdür. Lakin son illərdə bu gün dələduzların fəaliyyətinin artması səbəbindən xeyli sayda alıcı üçün maliyyə itkisinə səbəb olub.
İqtisadi qeyri-sabitlik və artan faiz dərəcələri fonunda dələduzlar alıcıları daha çox kiçik məbləğli alış-verişlərə cəlb edərək onların diqqətini çəkir. “Qara Cümə”dən başlayaraq “Kiber Bazar ertəsi”nə qədər davam edən bu dövr dələduzlar üçün əsl “ov mövsümü”nə çevrilib.
Bitdefender Antispam Lab-ın apardığı tədqiqata görə, endirim dövrlərində göndərilən reklam e-poçtlarının 75%-i dələduzluq məqsədi daşıyır. Bu cür spam mesajların 44%-i Avropa ölkələrinə yönəldilir.
Dələduzluq Metodları
Dələduzlar alıcıları aldatmaq üçün müxtəlif üsullara əl atırlar:
- Saxta e-poçtlar: Dələduzlar həqiqi mağazaları təqlid edərək müştəriləri saxta kampaniyalara yönləndirir.
- Saxta veb-saytlar: Endirim reklamları ilə diqqəti cəlb edən bu saytlar əslində şəxsi məlumatların oğurlanması üçün qurulur.
- Sosial şəbəkələrdə saxta elanlar: Dələduzlar saxta məhsulların reklamını edərək alıcıları aldadır.
- Axtarış sistemlərində zərərli keçidlər: Hətta tanınmış axtarış motorlarında belə təhlükəli keçidlərə rast gəlmək mümkündür.
Dələduzlardan Necə Yayınmalı?
- Etibarlı mənbələrdən alış-veriş edin: Yalnız tanınmış və güvənilən saytlardan alış-veriş edin.
- SSL sertifikatlarını yoxlayın: Saytın ünvan çubuğunda “https” protokolunun olmasına diqqət yetirin.
- Əlaqə məlumatlarını yoxlayın: Həqiqi saytların əlaqə bölməsi dolğun və dəqiq olur.
- Şübhəli endirimlərə inanmayın: Real olmayan dərəcədə böyük endirimlər çox vaxt aldatmaq üçün istifadə olunur.
- Məlumatlarınızı qoruyun: Şəxsi və maliyyə məlumatlarınızı yalnız etibarlı platformalarda paylaşın.
- Anti-fraud proqramlardan istifadə edin: Dələduzluğa qarşı müdafiə proqramları cihazlarınızı qorumağa kömək edə bilər.